Trong những năm gần đây, tranh chấp lao động ngày càng trở nên phổ biến, đặc biệt là liên quan đến tranh chấp tiền lương, thu nhập, và hợp đồng lao động. Việc thiết lập một cơ chế giải quyết tranh chấp lao động cá nhân phù hợp theo quy định pháp luật sẽ bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của người lao động, đồng thời góp phần vào sự ổn định của quan hệ lao động. Bài viết dưới đây Luật Việt JVS sẽ giúp người lao động và người sử dụng lao động hiểu rõ hơn về quy định giải quyết tranh chấp lao động theo Bộ Luật Lao Động 2019.
1. Tranh chấp lao động là gì?
Theo khoản 1 Điều 179 Bộ Luật Lao động 2019: Tranh chấp lao động là tranh chấp về quyền và nghĩa vụ, lợi ích phát sinh giữa các bên trong quá trình xác lập, thực hiện hoặc chấm dứt quan hệ lao động; tranh chấp giữa các tổ chức đại diện người lao động với nhau; tranh chấp phát sinh từ quan hệ có liên quan trực tiếp đến quan hệ lao động.
Như vậy, có thể hiểu tranh chấp lao động là những mâu thuẫn bất đồng không thể tự giải quyết giữa cá nhân hoặc nhóm lao động và người sử dụng lao động liên quan đến quyền lợi và lợi ích của cả hai bên trong quan hệ lao động.
2. Các loại tranh chấp lao động
Tại Khoản 2 Điều 179 Bộ luật Lao động 2019 quy định các loại tranh chấp lao động, bao gồm:
(1) Tranh chấp lao động cá nhân giữa:
– Người lao động với người sử dụng lao động;
– Người lao động với doanh nghiệp, tổ chức đưa người lao động đi làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng;
– Người lao động thuê lại với người sử dụng lao động thuê lại.
(2) Tranh chấp lao động tập thể về quyền hoặc về lợi ích giữa một hay nhiều tổ chức đại diện người lao động với người sử dụng lao động hoặc một hay nhiều tổ chức của người sử dụng lao động.
3. Nguyên tắc giải quyết tranh chấp lao động
Theo quy định tại Điều 180 Bộ luật lao động năm 2019 quy định nguyên tắc giải quyết tranh chấp lao động cụ thể như sau:
– Tôn trọng quyền tự định đoạt thông qua thương lượng của các bên trong suốt quá trình giải quyết tranh chấp lao động.
– Coi trọng giải quyết tranh chấp lao động thông qua hòa giải, trọng tài trên cơ sở tôn trọng quyền và lợi ích của hai bên tranh chấp, tôn trọng lợi ích chung của xã hội, không trái pháp luật.
– Công khai, minh bạch, khách quan, kịp thời, nhanh chóng và đúng pháp luật.
– Bảo đảm sự tham gia của đại diện giữa các bên trong quá trình giải quyết tranh chấp lao động.
– Việc giải quyết tranh chấp lao động do cơ quan, tổ chức, cá nhân có thẩm quyền giải quyết tranh chấp lao động tiến hành sau khi có yêu cầu của bên tranh chấp hoặc theo đề nghị của cơ quan, tổ chức, cá nhân có thẩm quyền và được các bên tranh chấp đồng ý.
Lưu ý: Theo quy định tại Điều 186 Bộ luật lao động năm 2019 về cấm hành động đơn phương trong khi tranh chấp lao động đang được giải quyết, cụ thể: “Khi tranh chấp lao động đang được cơ quan, tổ chức, cá nhân có thẩm quyền giải quyết trong thời hạn theo quy định của Bộ luật này thì không bên nào được hành động đơn phương chống lại bên kia”.
4. Thẩm quyền giải quyết tranh chấp lao động cá nhân
Theo quy định tại Điều 187 Bộ luật lao động 2019, cơ quan, tổ chức, cá nhân có thẩm quyền giải quyết tranh chấp lao động cá nhân bao gồm:
– Hòa giải viên lao động.
– Hội đồng trọng tài lao động.
– Tòa án nhân dân.
5. Trình tự, thủ tục giải quyết tranh chấp lao động cá nhân
*Trình tự, thủ tục giải quyết tranh chấp lao động cá nhân của hòa giải viên lao động
Theo quy định tại Điều 188 Bộ luật lao động 2019:
– Tranh chấp lao động cá nhân phải được giải quyết thông qua thủ tục hòa giải của hòa giải viên lao động trước khi yêu cầu Hội đồng trọng tài lao động hoặc Tòa án giải quyết, trừ các tranh chấp lao động không bắt buộc phải qua thủ tục hòa giải
– Tại phiên họp hòa giải phải có mặt hai bên tranh chấp. Các bên tranh chấp có thể ủy quyền cho người khác tham gia phiên họp hòa giải.
– Hòa giải viên lao động có trách nhiệm hướng dẫn, hỗ trợ các bên thương lượng để giải quyết tranh chấp.
Trường hợp các bên thỏa thuận được, hòa giải viên lao động lập biên bản hòa giải thành. Biên bản hòa giải thành phải có chữ ký của các bên tranh chấp và hòa giải viên lao động.
Trường hợp các bên không thỏa thuận được, hòa giải viên lao động đưa ra phương án hòa giải để các bên xem xét. Trường hợp các bên chấp nhận phương án hòa giải thì hòa giải viên lao động lập biên bản hòa giải thành. Biên bản hòa giải thành phải có chữ ký của các bên tranh chấp và hòa giải viên lao động.
Trường hợp phương án hòa giải không được chấp nhận hoặc có bên tranh chấp đã được triệu tập hợp lệ đến lần thứ hai mà vẫn vắng mặt không có lý do chính đáng thì hòa giải viên lao động lập biên bản hòa giải không thành. Biên bản hòa giải không thành phải có chữ ký của bên tranh chấp có mặt và hòa giải viên lao động.
– Bản sao biên bản hòa giải thành hoặc hòa giải không thành phải được gửi cho các bên tranh chấp trong thời hạn 01 ngày làm việc kể từ ngày lập biên bản.
Trường hợp một trong các bên không thực hiện các thỏa thuận trong biên bản hòa giải thành thì bên kia có quyền yêu cầu Hội đồng trọng tài lao động hoặc Tòa án giải quyết.
Trường hợp không bắt buộc phải qua thủ tục hòa giải hoặc trường hợp hết thời hạn hòa giải mà hòa giải viên lao động không tiến hành hòa giải hoặc trường hợp hòa giải không thành thì các bên tranh chấp có quyền lựa chọn một trong các phương thức sau để giải quyết tranh chấp:
(i)Yêu cầu Hội đồng trọng tài lao động giải quyết;
(ii)Yêu cầu Tòa án giải quyết.
*Trình tự, thủ tục giải quyết tranh chấp lao động cá nhân của Hội đồng trọng tài lao động
Theo quy định tại Điều 189 Bộ luật lao động 2019
(1).Trên cơ sở đồng thuận, các bên tranh chấp có quyền yêu cầu Hội đồng trọng tài lao động giải quyết tranh chấp trong trường hợp có quyền lựa chọn. Khi yêu cầu Hội đồng trọng tài lao động giải quyết tranh chấp, các bên không được đồng thời yêu cầu Tòa án giải quyết, trừ trường hợp quy định tại mục (4).
(2).Trong thời hạn 07 ngày làm việc kể từ ngày nhận được yêu cầu giải quyết tranh chấp theo, Ban trọng tài lao động phải được thành lập để giải quyết tranh chấp.
(3). Trong thời hạn 30 ngày kể từ ngày Ban trọng tài lao động được thành lập, Ban trọng tài lao động phải ra quyết định về việc giải quyết tranh chấp và gửi cho các bên tranh chấp.
(4). Trường hợp hết thời hạn quy định ở mục (2) mà Ban trọng tài lao động không được thành lập hoặc hết thời hạn quy định ở mục (3) mà Ban trọng tài lao động không ra quyết định giải quyết tranh chấp thì các bên có quyền yêu cầu Tòa án giải quyết. (4)
(5). Trường hợp một trong các bên không thi hành quyết định giải quyết tranh chấp của Ban trọng tài lao động thì các bên có quyền yêu cầu Tòa án giải quyết.
6. Các tranh chấp lao động không bắt buộc phải qua thủ tục hòa giải
– Về xử lý kỷ luật lao động theo hình thức sa thải hoặc về trường hợp bị đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động;
– Về bồi thường thiệt hại, trợ cấp khi chấm dứt hợp đồng lao động;
– Giữa người giúp việc gia đình với người sử dụng lao động;
– Về bảo hiểm xã hội theo quy định của pháp luật về bảo hiểm xã hội, về bảo hiểm y tế theo quy định của pháp luật về bảo hiểm y tế, về bảo hiểm thất nghiệp theo quy định của pháp luật về việc làm, về bảo hiểm tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp theo quy định của pháp luật về an toàn, vệ sinh lao động;
– Về bồi thường thiệt hại giữa người lao động với doanh nghiệp, tổ chức đưa người lao động đi làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng;
– Giữa người lao động thuê lại với người sử dụng lao động thuê lại.
7. Dịch vụ tư vấn, giải quyết tranh chấp lao động của Công ty Luật Việt JVS
Với đội ngũ luật sư và chuyên viên pháp lý chuyên nghiệp, có nhiều kinh nghiệm trong việc giải quyết tranh chấp cùng với đó là tiết kiệm thời gian và chi phí tối đa cho Quý khách hàng. Công ty Luật Việt JVS cung cấp dịch vụ tư vấn giải quyết tranh chấp lao động với những nội dung sau:
– Phân tích, đánh giá pháp lý về vấn tranh chấp lao động đang xảy ra để đưa ra hướng giải quyết phù hợp khách hàng
– Xác định căn cứ giải quyết tranh chấp
– Tư vấn các phương thức giải quyết tranh chấp
– Phân tích ưu và nhược điểm của từng phương thức, kết hợp vấn đề đang tranh chấp để tư vấn phương thức giải quyết phù hợp và hiệu quả nhất
– Tư vấn hồ sơ, tài liệu, chuẩn bị các giấy tờ pháp lý
– Giám sát giải quyết tranh chấp đảm bảo các quy trình và thủ tục được thực hiện đúng quy định pháp luật, bảo vệ quyền lợi và lợi ích của khách hàng
Với những chia sẻ trên đây, Viet JVS hy vọng rằng Quý khách hàng đã nắm được những thông tin về giải quyết tranh chấp lao động. Nếu còn đang băn khoăn, thắc mắc gì về những vấn đề liên quan đến giải quyết tranh chấp lao động, Quý khách hàng hãy liên hệ với Viet JVS để được tư vấn pháp luật miễn phí và sử dụng dịch vụ của chúng tôi.
